दुर्गप्रेमी, मराठी भाषा प्रेमी उद्धव ठाकरे

छत्रपती शिवाजी महाराज हे केवळ महाराष्ट्राचेच नाही, तर संपूर्ण देशाच्या राजकीय-सांस्कृतिक चेतनेचे प्रेरणास्थान आहेत. त्यांनी उभारलेले गड-किल्ले या मातीतल्या अभिमानाचे प्रतीक आहेत. आज तंत्रज्ञानाच्या युगात ड्रोनसारख्या साधनांद्वारे हे दुर्गदुर्गेश्वर पाहता येतात, मात्र दोन दशकांपूर्वी एका छायाचित्रकाराने आपल्या कॅमेऱ्यात कैद केलेली ही दुर्गचित्रे आजही जनतेच्या मनात घर करून आहेत.तो छायाचित्रकार होता – उद्धव ठाकरे.

१९९०च्या दशकात “माझा गड माझा अभिमान” या छायाचित्रमालिकेद्वारे उद्धव ठाकरे यांनी शिवरायांचे किल्ले, त्यांची शौर्यगाथा, वास्तूशास्त्र, आणि निसर्गसौंदर्य एकत्रित करून जनतेपुढे सादर केलं. मला उद्धव ठाकरे हे नाव प्रथम याच संग्रहामुळे परिचित झालं. छत्रपती शिवरायांच्या इतिहासाची आर्तता आणि प्रेरणा जनमानसापर्यंत पोहोचवणाऱ्या या कार्यासाठी त्यांचे कौतुक व्हायलाच हवे.

अर्थात, शिवसेनाप्रमुख बाळासाहेब ठाकरे यांचे पुत्र आणि शिवसेनेचे कार्याध्यक्ष म्हणून उद्धव ठाकरे आधीच राजकीय व सामाजिक क्षेत्रात परिचित होते. पण २०१९ मध्ये महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री म्हणून शपथ घेतल्याने त्यांची एक वेगळी, निर्णायक ओळख निर्माण झाली.

🏛️ राजकीय लाटेतील वेगळा प्रवाह

२०१४ नंतर देशात “भाजप म्हणजे सत्ता” आणि “सत्ता म्हणजे भाजप” हे समीकरण दृढ होत चालले होते. विविध राज्यांतील नेते भाजपात सामील होऊ लागले. विरोधकांची अवस्था कमकुवत होत चालली होती. त्याच काळात उद्धव ठाकरे यांनी काँग्रेस आणि राष्ट्रवादी काँग्रेससह महाविकास आघाडीची कल्पना मांडून सत्ता स्थापनेचा एक वेगळा मार्ग निवडला – आणि मुख्यमंत्री झाले.

या निर्णयाची किंमत मात्र मोठी होती.

भाजपला ही घडामोड सहज पचली नाही. सत्तेपासून दूर राहिलेल्या शक्ती, माध्यमं आणि केंद्रीय यंत्रणा – हे सगळं उद्धव ठाकरेंच्या सरकारविरोधात उभं राहिलं. आणि नंतर आलेलं कोविड संकट ही आणखी एक मोठी परीक्षा ठरली.

🦠 कोविड काळातील नेतृत्व: संवादातून धैर्य

महाराष्ट्र हे देशातील आर्थिक आणि औद्योगिक केंद्र. मुंबईतील आंतरराष्ट्रीय विमानतळ, देशभरातून कामासाठी येणारे कामगार – या सगळ्यांमुळे राज्यात कोविडचा प्रसार अधिक झपाट्याने झाला. मात्र या कठीण काळात उद्धव ठाकरे यांनी घेतलेला संयमित आणि संवादात्मक दृष्टिकोन उल्लेखनीय ठरला.

• गरिबांसाठी ‘शिवभोजन थाळी’ ही योजना सुरू करून कोणी उपाशी झोपू दिलं नाही.
• फेसबुक लाईव्हद्वारे जनतेशी थेट संवाद साधला, धीर दिला.
• स्थलांतरित मजुरांच्या व्यवस्थापनात राज्य प्रशासन पुढे होतं.
• त्यांच्या भाषेतील साधेपणा आणि आपलेपणा सामान्य माणसाला भिडत होता.

🛡️ राजकीय घात: बंडखोरी आणि न्यायालयीन लढा

कोविड काळात उद्धव ठाकरे यांच्यावर शस्त्रक्रिया झाली. ते प्रत्यक्ष भेटीगाठी करू शकत नव्हते. अशा स्थितीतच पक्षातील काही नेत्यांनी बंडखोरी केली. ही बंडखोरी स्वेच्छेने होती की करवून घेतली गेली – हे प्रश्न आजही जनतेच्या मनात आहेत.

या काळात राजकारणाचा स्तर खालावला. आजारी असलेल्या नेत्याविरुद्ध कारवाया करणं – हे रणभूमीचे नव्हे, तर लोकशाहीचे नियमही भंग करणारे होते.

तरीही उद्धव ठाकरे डगमगले नाहीत. त्यांनी उच्च न्यायालय आणि सर्वोच्च न्यायालयात आपल्या पक्षासाठी लढा दिला. लोकसभा निवडणुकीत प्रचार करून पक्षाच्या जागा वाढवल्या. त्यांच्या उपस्थितीचा प्रभाव मित्रपक्षांच्या मतांवरही दिसून आला.

🗳️ निवडणुका, शंका आणि नव्या लढ्याची सुरुवात

पुढील विधानसभा निवडणुकीत महायुतीची सत्ता आली, मात्र त्याच्या निकालात अचानक वाढलेली मतदानाची आकडेवारी प्रश्न निर्माण करणारी ठरली. विजयानंतरही महायुतीच्या नेत्यांमध्ये जोमाने उत्सव झाला नाही. हे वास्तव काही सांगून जातं.

आता राज्यात नवा मुद्दा चर्चेत आहे – त्रिभाषा सूत्र आणि हिंदी सक्ती. मराठीवर लादला जाणारा दबाव पाहता उद्धव ठाकरे पुन्हा रस्त्यावर उतरले आहेत. याच मराठीसाठी राज ठाकरे आणि उद्धव ठाकरे एकत्र आले – जुने मतभेद बाजूला ठेवत.

🪔 मराठीसाठी एकत्र आलेले ठाकरे – नवी दिशा

प्रबोधनकार ठाकरे यांचे वारस आणि शिवरायांचे दुर्गप्रेमी पुत्र, हे दोघं मराठीच्या रक्षणासाठी एकत्र आलेत हे मोलाचं आहे. या एका मुद्द्यावरूनच महाराष्ट्रात पुन्हा एक  नवचैतन्य निर्माण होऊ शकतं.

आज मराठी भाषेसाठी, अस्मितेसाठी लढणाऱ्या प्रत्येक पत्रकार, साहित्यिक, शिक्षक, नागरिकांनी या लढ्यात सहभागी व्हायला हवं. कारण:

“छत्रपती शिवरायांच्या राज्यकारभाराची भाषा टिकवण्यासाठी लढणारा प्रत्येकजण योद्धा असतो.”

🎉 उद्धव ठाकरे यांना वाढदिवसाच्या शुभेच्छा!

शिवरायांच्या प्रेरणेने गड-किल्ल्यांतून प्रवास करणारा छायाचित्रकार, जनतेशी थेट संवाद करणारा मुख्यमंत्री, संकटात संयम राखणारा नेता आणि आजही मराठीसाठी रस्त्यावर उतरणारा कार्यकर्ता – उद्धव ठाकरे हे व्यक्तिमत्त्व महाराष्ट्राच्या राजकारणातील एक वेगळी ओळख आहे.

आज त्यांच्या वाढदिवसानिमित्त त्यांना हार्दिक शुभेच्छा…
त्यांच्या नेतृत्वाला, धैर्याला आणि मराठी प्रेमाला दीर्घायुष्य लाभो हीच सदिच्छा.